A+ A A-
Tom:
strona:

Sidzina

Zobacz również

Dawna wieś po prawej stronie Wisły, obecnie w południowo-zachodniej części miasta  Krakowa, około 12 km od jego centrum, przy starym trakcie solnym z Wieliczki  na Śląsk (dzisiejsza ulica Petrażyckiego) i starym trakcie do Oświęcimia (dzisiejsza  ulica Skotnicka), sąsiadująca ze Skotnikami i Kobierzynem (od 1941 roku z Krakowem),  z Opatkowicami, z leżącymi do dziś w zasadniczej swojej części poza granicą Krakowa  Libertowem,  a także w całości poza granicą miasta z Brzyczyną Dolną, Korabnikami, Skawiną  i Samborkiem oraz dalej z Tyńcem.

  W najstarszej znanej wzmiance, pochodzącej z 1470 roku, nazwa wsi odnotowana  w brzmieniu Szydzyna. W innych dawnych zapiskach: Szidzyna (1506), Szidzina (1581), Sidzina  (1787), Szydzina (1843). Nazwa wsi wywodzi się od nazwy osobowej „Sida”.

  Wieś podległa parafii pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Skawinie.

  Sidzina przeniesiona została z prawa polskiego na prawo niemieckie w 1367 roku, za panowania  króla Kazimierza Wielkiego. W rejonie dzisiejszej ulicy Wrony wytyczono centrum  wsi, przyjęto także niwowy rozłóg pól. W XIX wieku odnotowywano nazwy niw: Niwa Miejscowa  Kameralna, Niwa Miejscowa Chlebowska, Niwa Średnie Pole, Niwa Wielkie Niwy.

  Historycznie wieś była własnością mieszaną. W latach 1123–1125 odnotowano źródła  solne i dwie karczmy należące do klasztoru Benedyktynów w Tyńcu, później źródło solne  przeszło w ręce bożogrobców miechowskich. W XV wieku część wsi należała do tynieckich  benedyktynów, część do prywatnych właścicieli (i czasowo także benedyktynów), od  XVII wieku stanowiła własność Akademii Krakowskiej. W 1782 roku część klasztorną  przejął  Fundusz Religijny.

  Przed rozbiorami gromada Sidzina należała do powiatu szczyrzyckiego, po roku 1772  znalazła się jako gmina w austriackim cyrkule wielickim, od 1782 roku w cyrkule myślenickim.  Od 1815 roku jako gromada (od 1856 roku gmina) nadal w cyrkule myślenickim, w 1819 roku  przemianowanym na wadowicki. W czasach autonomii galicyjskiej, od 1866 roku, wieś miała  status gminy jednostkowej, należała do powiatu wielickiego, od 1896 roku do powiatu podgórskiego  – stan ten przetrwał do czasów II Rzeczypospolitej, do roku 1923, kiedy to Sidzina  objęta została powiatem krakowskim. W 1934 roku wieś przemianowano na gromadę  i włączono w skład wielowioskowej gminy zbiorczej Skawina, co przetrwało czas okupacji  niemieckiej i początków Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W roku 1954 Sidzinę objęto  wielowioskową gromadą Tyniec, nadając jej status wsi (od 1958 roku stanowiącej sołectwo).  W roku 1960 zlikwidowano gromadę Tyniec, a wieś Sidzina wcielona została do gromady  Skawina – co obowiązywało do 1972 roku.

  W roku 1973 wieś Sidzina wyłączona została ze struktury ustrojowej powiatu krakowskiego  i włączona do granic miasta Krakowa, do dzielnicy administracyjnej Podgórze.

  Obecnie tereny tej dawnej wsi stanowią część dzielnicy samorządowej VIII Dębniki.

 

Ze Słownika geograficznego z lat 1880–1902:

Sidzina al. Sydzina, przy gościńcu do Borka Falęckiego. Zbudowana w równinie, nad małym  dopływem potoku Rzepnika (dopływu Skawiny). Wspomina tę wieś przywilej z roku  1198, wyliczający dobra klasztoru miechowskiego. Szlachcic Michora darował w tej wsi  klasztorowi źródło słone, które jednak wyschło. Podobnież warzelnie soli miał w Sidzinie  klasztor zwierzyniecki na górze Ceran lub Czyczan, które za Długosza także już wyschło.  Sama wieś należała za Długosza i później, aż do końca XVIII wieku, w części do opactwa  tynieckiego, w części do prywatnych osób. Ztąd rozróżniają Sidzinę Kameralną, t.j. dawniej  opacką, i Szidzinę Furdzik. We wsi jest szkoła filialna.

(1845)
Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat
1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci
uniwersyteckiej z 1799 roku
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. K. Krak. op. 102, s. 21;
sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23,
s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
sygn. perg. 1113)
(1845) Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat 1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci uniwersyteckiej z 1799 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. K. Krak. op. 102, s. 21; sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23, s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. perg. 1113)
(1926)
Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat
1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci
uniwersyteckiej z 1799 roku
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. K. Krak. op. 102, s. 21;
sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23,
s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
sygn. perg. 1113)
(1926) Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat 1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci uniwersyteckiej z 1799 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. K. Krak. op. 102, s. 21; sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23, s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. perg. 1113)
(1947)
Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat
1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci
uniwersyteckiej z 1799 roku
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. K. Krak. op. 102, s. 21;
sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23,
s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
sygn. perg. 1113)
(1947) Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat 1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci uniwersyteckiej z 1799 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. K. Krak. op. 102, s. 21; sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23, s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. perg. 1113)
(1799)
Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat
1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci
uniwersyteckiej z 1799 roku
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. K. Krak. op. 102, s. 21;
sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23,
s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
sygn. perg. 1113)
(1799) Odciski pieczęci urzędowych Sidziny z lat 1845, 1926 i 1947 1947 oraz odcisk pieczęci uniwersyteckiej z 1799 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. K. Krak. op. 102, s. 21; sygn. PUZKr 58, nlb.; sygn. Gm. Skw. 23, s. 471; Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. perg. 1113)
Dokument wydany w 1476 roku w Krakowie, mocą którego Jakub z Szadka, doktor dekretów, kanonik kościoła katedralnego
i rektor Uniwersytetu Krakowskiego, w nawiązaniu do dawniejszej konkluzji doktorów i mistrzów uniwersytetu z 1449 roku
erygował Kolegium Nowe (Mniejsze) oraz uposażył kolegiatów, a wśród nich Jakuba Zaborowskiego, czyniąc go uposażonym
na dochodach ze wsi Sidzina – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Sidzina”
(Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. dok. perg. 211)
Dokument wydany w 1476 roku w Krakowie, mocą którego Jakub z Szadka, doktor dekretów, kanonik kościoła katedralnego i rektor Uniwersytetu Krakowskiego, w nawiązaniu do dawniejszej konkluzji doktorów i mistrzów uniwersytetu z 1449 roku erygował Kolegium Nowe (Mniejsze) oraz uposażył kolegiatów, a wśród nich Jakuba Zaborowskiego, czyniąc go uposażonym na dochodach ze wsi Sidzina – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Sidzina” (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. dok. perg. 211)
Dokument wydany w 1506 roku w Krakowie, w którym biskup krakowski Jan Konarski uwolnił ośmiu
kolegiatów mniejszych od opłat w kancelarii biskupiej, do których byli zobowiązani z tytułu inwestytury oraz
nadania beneficjum, w tym ze wsi Sidzina – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Sidzina”
(Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. dok. perg. 292)
Dokument wydany w 1506 roku w Krakowie, w którym biskup krakowski Jan Konarski uwolnił ośmiu kolegiatów mniejszych od opłat w kancelarii biskupiej, do których byli zobowiązani z tytułu inwestytury oraz nadania beneficjum, w tym ze wsi Sidzina – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Sidzina” (Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. dok. perg. 292)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności