RADA MIEJSKA MIASTA KRAKOWA
KADENCJI VI W LATACH 1881–1884
Kontekst ogólny
Kraków, znajdujący się pod zaborem austriackim w dualistycznej, konstytucyjnej monarchii austro-węgierskiej pod berłem cesarza Franciszka Józefa I, był centralnym miastem Wielkiego Księstwa Krakowskiego, które wraz z Królestwem Galicji i Lodomerii oraz Księstwami Oświęcimia i Zatora stanowiło jeden z krajów koronnych cesarstwa określanych wspólną potoczną nazwą Galicji. Okres ten charakteryzował się autonomią krajów koronnych i ich samorządów, w tym miejskich. W stołecznym dla Galicji Lwowie urzędowali wówczas rządowy namiestnik cesarski Alfred Józef Potocki, od 1883 roku Filip Zaleski oraz samorządowy marszałek krajowy Mikołaj Zyblikiewicz (honorowy obywatel Krakowa) stojący na czele Sejmu Krajowego i Wydziału Krajowego – zwierzchnich dla krakowskiego samorządu.
Kraków i jego ustrój
Aktualne są informacje podane wcześniej dla kadencji I (patrz s. 155–156).
Rada Miejska kadencji VI
| czas trwania kadencji Rady | nominalna liczba mandatów | czas trwania kadencji radcy | tryb wyłaniania składu | terminy wyborów kurialnych |
| 3 lata (w niezmienionym wyborami składzie) | 60 | 6 lat (po 3 lata w kolejnych 2 kadencjach) | wybory kurialne (co 3 lata wybór połowy składu) | 30.06 oraz 1 i 4.07.1881 |
| w całej kadencji | inauguracja kadencji Rady | zamknięcie kadencji Rady | posiedzenia zwyczajne jawne | |
| radcy nowi | radcy ze stażem | |||
| 12 | 51 | posiedzenie 1.09.1881 | posiedzenie 1.08.1884 | 45 |
Podział mandatów w Radzie w systemie wyborów kurialnych
| koła wyborcze i ich oddziały | mandaty |
| Koło I (osoby z wysokim podatkiem dochodowym, inteligencja, wolne zawody) | 20 |
| Koło II, oddział 1 (właściciele nieruchomości z tego tytułu wyżej opodatkowani) | 10 |
| Koło II, oddział 2 (właściciele nieruchomości z tego tytułu niżej opodatkowani) | 10 |
| Koło III, oddział 1 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z wyższym opodatkowaniem) | 10 |
| Koło III, oddział 2 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z niższym opodatkowaniem) | 10 |
Prezydentura miasta – przewodniczenie Radzie
Prezydentura miasta łączyła się z przewodniczeniem Radzie Miejskiej. Prezydent wybierany był przez Radę na 6-letnią kadencję, niekoniecznie z grona radców miejskich. Jeden wiceprezydent (z oznaczeniem „I” – pierwszy) zastępował go w obu rolach: prezydenckiej i przewodniczącego Rady; był wybierany przez Radę na 3-letnią kadencję wyłącznie ze składu radców miejskich. W VI kadencji Rady kadencję prezydencką kontynuował Mikołaj Zyblikiewicz, jednocześnie radca miejski; w roku 1880, po upływie 6-lecia, został wybrany na drugą kadencję prezydencką, w 1881 roku zrezygnował z urzędu i prezydentem miasta został radca miejski Ferdynand Weigel.
Podstawowa dla ustroju miasta regulacja prawna
Ustawa Sejmu Krajowego z 20 lutego 1866 roku zatwierdzona przez cesarza 1 kwietnia 1866 roku Statut tymczasowy król. stoł. miasta Krakowa (DUiRK z 13 kwietnia 1866 r., nr 7)
Główne źródła archiwalne, podstawowa literatura
ANK, Akta Miasta Krakowa, sygn. 29/33/Mag II 330, 29/33/IT 1315; DzRMK 1881, nr 9 – 1884, nr 9; Chmiel 1931; Małecki 1994-II
Informacje poszerzające w tomach serii Poczet Krakowski
Poczet 2010, s. 52–54, 787; Poczet 2018, s. 137–153, 433–464; Poczet 2022, s. 274–277, 280–281, 290–291, 294–295, 302–303
POCZET RADCÓW MIEJSKICH W LATACH 1881–1884
Uwaga: schemat „wizytówek” dla spisów poniżej – patrz s. 25, lit. C
Prezydent miasta
 |
2017 (też: 1740, 1813, 1821, 1884, 1951, 1952 || 2080, 2202, 2266, 2327, 2402) Ferdynand WEIGELdr praw, adwokat krajowy radca miejski, mandat z koła wyborczego III, oddział 2, od 1869 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1869 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego, w latach 1881–1884 prezydent Krakowa
kontynuacja 6-letniej kadencji prezydenckiej z wyboru 17 lutego 1881 roku w kadencji V Rady
|
I wiceprezydent miasta
2018
(też: 1726, 1803, 1866, 1931, 1953 || 2082, 2186, 2253, 2305)
Stefan MUCZKOWSKI
notariusz radca miejski, mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
w latach 1881–1884 wiceprezydent Krakowa
15 września 1881 roku
wybór na funkcję I wiceprezydenta miasta
Radcy miejscy
radcy miejscy nowi w reprezentacji miejskiej
2019
(też: 2095, 2159)
Stanisław ARMÓŁOWICZ
majster masarski, starszy cechu rzeźników
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
8 października 1883 roku powołanie do składu Rady
2020
(też: 2099)
Michał BOBRZYŃSKI
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1885 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1917 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1889 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
2021
(też: 2021, 2103, 2166, 2234, 2290, 2366, 2411, 2522, 2608, 2686, 2774, 2864)
Stanisław DOMAŃSKI
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1904–1905 wiceprezydent Krakowa
2022
(też: 2104, 2167, 2235, 2291, 2367, 2463, 2610, 2689)
Juliusz EPSTEIN
bankier
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2023
(też: 2110, 2172, 2239, 2294)
Jan HAJDUKIEWICZ
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
16 czerwca 1882 roku powołanie do składu Rady
2024
(też: 2114, 2175, 2244, 2299, 2372, 2468, 2534)
Henryk JORDAN
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
od 1895 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
2025
(też: 2122, 2183, 2251)
Teofil MIDOWICZ
ksiądz, kanonik katedralny
mandat z koła wyborczego I
2026
(też: 2124, 2185, 2252)
Emanuel MIRTENBAUM
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2027
(też: 2127, 2190)
Artur Władysław POTOCKI
hrabia, właściciel realności i dóbr
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2028
(też: 2128, 2313", 2387)
Stanisław REHMAN
cukiernik
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2029
(też: 2129)
Józef RETTINGER
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2030
(też: 2131, 2195, 2393, 2481, 2554, 2638, 2732)
Henryk SCHWARZ
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
radcy miejscy ze stażem w reprezentacji miejskiej
2031
(też: 1615, 1659, 1690, 1775, 1843, 1900, 1969 || 2096, 2161, 2226)
Teodor BARANOWSKI
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego I
2032
(też: 1823, 1902, 1970 || 2097, 2162, 2228, 2284, 2360, 2458, 2516, 2602, 2678)
Juda BIRNBAUM
bankier
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2033
(też: 1824, 1903, 1972 || 2100, 2163)
Mieczysław BOCHENEK
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
2034
(też: 1756, 1846, 1904, 1974 || 2101, 2164, 2230)
Tomasz CHĘCIŃSKI
piekarz, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2035
(też: 1695, 1779, 1848, 1906, 1975 || 2102, 2165, 2232, 2288)
Leon CHRZANOWSKI
literat, właściciel realności
mandat z koła wyborczego I,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1867 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
2036
(też: 1696, 1780, 1850, 1907, 1977)
Salomon DEICHES
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
zmarł w trakcie kadencji w 1883 roku
2037
(też: 1697, 1781, 1852, 1910, 1979 || 2105, 2168, 2236, 2292)
Jan Nepomucen FEDEROWICZ
kupiec
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2038
(też: 1700, 1783, 1854, 1912, 1980 || 2083, 2143, 2209, 2210, 2270, 2332, 2406)
Józef FRIEDLEIN
księgarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2,
w latach 1893–1904 prezydent Krakowa
2039
(też: 1828, 1914, 1981)
Jan GALLI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2040
(też: 1829, 1982 || 2106, 2170)
Jerzy GOËBEL
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2041
(też: 1888, 1983 || 2107)
Abraham GOLDGARD
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2042
(też: 1954)
Julian GRABOWSKI
literat
mandat z koła wyborczego I
zmarł w trakcie kadencji w 1882 roku
2043
(też: 1955 || 2108)
Juliusz GROSSE
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2044
(też: 1831, 1917 1984 || 2109, 2171, 2238)
Jan GWIAZDOMORSKI st.
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
radca od 3 listopada 1881 roku po wyborze uzupełniającym
2045
(też: 1956 || 2111, 2173, 2240, 2295, 2368, 2466)
Leon HOROWITZ
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2046
(też: 1706, 1788, 1858, 1919, 1986)
Konstanty HOSZOWSKI
dr praw, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2047
(też: 1832, 1920, 1987 || 2112, 2174, 2242, 2297, 2334, 2370)
Faustyn JAKUBOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1896–1898 wiceprezydent Krakowa
2048
(też: 1890, 1988 || 2113)
Maciej Leon JAKUBOWSKI
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1900 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1908 roku
2049
(też: 1681, 1708, 1790, 1860, 1921, 1989)
Juliusz August JOHN
przemysłowiec, właściciel browaru
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
9 lutego 1882 roku powołanie do składu Rady
2050
(też: 1892, 1991 || 2115)
Henryk KIESZKOWSKI
dyrektor Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń
mandat z koła wyborczego III, oddział 1,
od 1878 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1886 roku
2051
(też: 1581, 1921", 1992 || 2116)
Wiktor Adam KOPFF
dr praw, b. senator Rzeczypospolitej Krakowskiej,
radca apelacyjny Sądu Wyższego
mandat z koła wyborczego I
2052
(też: 1957)
Bronisław LASOCKI
hrabia, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2053
(też: 1895, 1995 || 2117)
Władysław LISOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I
2054
(też: 1718, 1796 || 2118)
Maksymilian MACHALSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I,
od 1886 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
2055
(też: 1719, 1797, 1863, 1926, 1996 || 2119, 2180)
Józef MAJER
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1879 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1866 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1881 roku
2056
(też: 1721, 1799, 1865, 1928, 1997 || 2121, 2182, 2250, 2304, 2378, 2473, 2546, 2630, 2716)
Albert MENDELSBURG
bankier,
prezes Izby Przemysłowo-Handlowej
mandat z koła wyborczego III, oddział 1,
od 1873 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
2057
(też: 1959)
Alfred MILIESKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2058
(też: 1687, 1727, 1804, 1867, 1932, 1998 || 2125, 2187)
Józef OETTINGER
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
2059
(też: 1960 || 2126, 2188, 2254, 2307, 2380, 2474, 2549, 2634, 2723)
Stanisław PAREŃSKI
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
2060
(też: 1961)
Julian PSZORN
majster ciesielski
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2061
(też: 1766, 1869, 1935, 2000 || 2191, 2259, 2313, 2386)
Wiktor REDYK
aptekarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2062
(też: 1838, 1936, 2001)
Władysław ROZWADOWSKI
prof. szkoły technicznej
mandat z koła wyborczego I
2063
(też: 1767, 1871, 1938, 2003 || 2130, 2194)
Walery RZEWUSKI
fotograf, właściciel zakładu
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2064
(też: 1898, 2007 || 2132, 2196)
Jozue SPIRA
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2065
(też: 1769, 2008 || 2133, 2320, 2395)
Ernest STOCKMAN
aptekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2066
(też: 1962 || 2134, 2197)
Maurycy STRASZEWSKI
dr filozofii, prof. UJ
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1891 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
2067
(też: 1698, 1810, 1875, 1942, 2009 || 2135, 2198, 2264, 2323)
Stanisław SZARSKI (d. FEINTUCH)
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2068
(też: 1737, 1753, 1820, 1943, 2010 || 2081, 2142, 2208, 2324)
Feliks SZLACHTOWSKI
dr praw, adwokat krajowy, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1884–1893 prezydent Krakowa,
honorowy obywatel Krakowa z 1894 roku
2069
(też: 1899, 2011 || 2136, 2200, 2265, 2326, 2399)
Stanisław TARNOWSKI
hrabia, dr filozofii, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1888 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1886 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
2070
(też: 1963)
Józef TRAUCZYŃSKI
aptekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
zmarł przed końcem kadencji
2071
(też: 1652, 1739, 1812, 1877, 1946, 2012 || 2137, 2201)
Jonatan WARSCHAUER
dr medycyny, lekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2072
(też: 1964)
Jan WĄTORSKI
piekarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2073
(też: 1965 || 2401, 2565)
Maurycy WECHSLER
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2074
(też: 1771, 1878, 1947, 2013 || 2203, 2267, 2328)
Konrad WENTZL
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2075
(też: 1772, 1879, 2014)
Ignacy WÓJCIKIEWICZ
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2076
(też: 1966 || 2138, 2206)
Karol ZAREMBA
architekt
mandat z koła wyborczego I
2077
(też: 1841, 1948, 2015 || 2139)
Maksymilian ZATORSKI
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
od 1881 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
2078
też: 1643, 1673, 1744, 1816, 1882, 1949, 2016 || 2140)
Ludwik ZIELENIEWSKI
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2079
(też: 1967 || 2141, 2207, 2269, 2331, 2405)
Fryderyk ZOLL st.
dr praw, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1891 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1876 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Podgórza z 1867 roku
Uwaga: wśród radców kontynuujących także wykazani na początku tego spisu prezydent miasta Ferdynand Weigel i wiceprezydent Stefan Muczkowski.
