RADA MIEJSKA MIASTA KRAKOWA KADENCJI V W LATACH 1878–1881
Kontekst ogólny
Kraków, znajdujący się pod zaborem austriackim w dualistycznej, konstytucyjnej monarchii austro-węgierskiej pod berłem cesarza Franciszka Józefa I, był centralnym miastem Wielkiego Księstwa Krakowskiego, które wraz z Królestwem Galicji i Lodomerii oraz Księstwami Oświęcimia i Zatora stanowiło jeden z krajów koronnych cesarstwa określanych wspólną potoczną nazwą Galicji. Okres ten charakteryzował się autonomią krajów koronnych i ich samorządów, w tym miejskich. W stołecznym dla Galicji Lwowie urzędowali wówczas rządowy namiestnik cesarski Alfred Józef Potocki oraz samorządowy marszałek krajowy Ludwik Wodzicki stojący na czele Sejmu Krajowego i Wydziału Krajowego – zwierzchnich dla krakowskiego samorządu.
Kraków i jego ustrój
Aktualne są informacje podane dla wcześniej kadencji I (patrz s. 155–156).
Rada Miejska kadencji V
| czas trwania kadencji Rady | nominalna liczba mandatów | czas trwania kadencji radcy | tryb wyłaniania składu | terminy wyborów kurialnych |
| 3 lata (w niezmienionym wyborami składzie) | 60 | 6 lat (po 3 lata w kolejnych 2 kadencjach) | wybory kurialne (co 3 lata wybór połowy składu) | 25, 26 i 28.06.1878 |
| radcy nowi | radcy ze stażem | inauguracja kadencji Rady | zamknięcie kadencji Rady | posiedzenia zwyczajne jawne |
| 14 | 52 | posiedzenie 5.09.1878 | posiedzenie 7.07.1881 | 82 |
Podział mandatów w Radzie w systemie wyborów kurialnych
| koła wyborcze i ich oddziały | mandaty |
| Koło I (osoby z wysokim podatkiem dochodowym, inteligencja, wolne zawody) | 20 |
| Koło II, oddział 1 (właściciele nieruchomości z tego tytułu wyżej opodatkowani) | 10 |
| Koło II, oddział 2 (właściciele nieruchomości z tego tytułu niżej opodatkowani) | 10 |
| Koło III, oddział 1 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z wyższym opodatkowaniem) | 10 |
| Koło III, oddział 2 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z niższym opodatkowaniem) | 10 |
Prezydentura miasta – przewodniczenie Radzie
Prezydentura miasta łączyła się z przewodniczeniem Radzie Miejskiej. Prezydent wybierany był przez Radę na 6-letnią kadencję, niekoniecznie z grona radców miejskich. Jeden wiceprezydent (z oznaczeniem „I” – pierwszy) zastępował go w obu rolach: prezydenckiej i przewodniczącego Rady; był wybierany przez Radę na 3-letnią kadencję wyłącznie ze składu radców miejskich. W V kadencji Rady kadencję prezydencką kontynuował Mikołaj Zyblikiewicz, jednocześnie radca miejski; w roku 1880, po upływie 6-lecia, został wybrany na drugą kadencję prezydencką, jednak w 1881 roku zrezygnował z urzędu i prezydentem miasta został radca miejski Ferdynand Weigel.
Podstawowa dla ustroju miasta regulacja prawna
Ustawa Sejmu Krajowego z 20 lutego 1866 roku zatwierdzona przez cesarza 1 kwietnia 1866 roku Statut tymczasowy król. stoł. miasta Krakowa (DUiRK z 13 kwietnia 1866 r., nr 7)
Główne źródła archiwalne, podstawowa literatura
ANK, Akta Miasta Krakowa, sygn. 29/33/Mag II 329, 29/33/IT 1315; DzRMK 1880, nr 1 – 1881, nr 8; Chmiel 1931; Małecki 1994-II
Informacje poszerzające w tomach serii Poczet Krakowski
Poczet 2010, s. 52–54, 785–787; Poczet 2018, s. 137–153, 433–464; Poczet 2022, s. 274–277, 280–281, 284–285, 290–291, 294–295, 302–303
POCZET RADCÓW MIEJSKICH W LATACH 1878–1881
Uwaga: schemat „wizytówek” dla spisów poniżej – patrz s. 25, lit. C
Prezydent miasta (ze zmianą)
 |
1950 (też: 1746, 1817, 1819 || 1950) Mikołaj ZYBLIKIEWICZdr praw, adwokat krajowy radca miejski, mandat z koła wyborczego III, oddział 2, od 1861 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1882 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów, od 1861 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego, w latach 1881–1886 marszałek Sejmu Krajowego we Lwowie, w latach 1874–1881 prezydent Krakowa, honorowy obywatel Krakowa z 1881 roku
dokończenie pierwszej 6-letniej kadencji prezydenckiej z wyboru 30 czerwca 1874 roku w kadencji III
6 czerwca 1880 roku ponowny wybór na urząd prezydencki (instalacja na urzędzie 23 września 1880 roku)
7 lutego 1881 roku rezygnacja z urzędu prezydenckiego oraz mandatu radcy w związku z powołaniem na stanowisko marszałka Sejmu Krajowego we Lwowie
|
 |
1951 (też: 1740, 1813, 1821, 1884 || 1952, 2017, 2080, 2202, 2266, 2327, 2402) Ferdynand WEIGELdr praw, adwokat krajowy radca miejski, mandat z koła wyborczego I, od 1869 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1869 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego, w latach 1881–1884 prezydent Krakowa
17 lutego 1881 roku wybór na urząd prezydenta miasta (instalacja na urzędzie 24 marca 1881 roku)
|
I wiceprezydent miasta (ze zmianą)
1952
(też: 1740, 1813, 1821, 1884, 1951 || 2017, 2080, 2202, 2266, 2327, 2402)
Ferdynand WEIGEL
dr praw, adwokat krajowy
radca miejski, mandat z koła wyborczego I,w latach 1881–1884 prezydent Krakowa
10 września 1878 roku wybór na funkcję I wiceprezydenta miasta,
23 marca 1881 roku odwołanie z funkcji I wiceprezydenta
w związku z objęciem prezydentury miasta
1953
(też: 1726, 1803, 1866, 1931 || 2018, 2082, 2186, 2253, 2305)
Stefan MUCZKOWSKI
notariusz radca miejski, mandat z koła wyborczego I,
w latach 1881–1884 wiceprezydent Krakowa
7 kwietnia 1881 roku wybór na funkcję I wiceprezydenta miasta
Radcy miejscy
radcy miejscy nowi w reprezentacji miejskiej
1954
(też: 2042)
Julian GRABOWSKI
literat
mandat z koła wyborczego I
1955
(też: 2043, 2108)
Juliusz GROSSE
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
radca od 24 marca 1881 roku na miejscu
po b. radcy Stanisławie Armatysie
1956
(też: 2045, 2111, 2173, 2240, 2295, 2368, 2466)
Leon HOROWITZ
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1957
(też: 2052)
Bronisław LASOCKI
hrabia, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1958
(też: 2120, 2181)
Jacek MATUSIŃSKI
budowniczy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
radca od 17 czerwca 1879 roku na miejscu
po b. radcy Loeblu Landau
1959
(też: 2057)
Alfred MILIESKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1960
(też: 2059, 2126, 2188, 2254, 2307, 2380, 2474, 2549, 2634, 2723)
Stanisław PAREŃSKI
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
radca od 24 marca 1881 roku na miejscu
po b. radcy Andrzeju Rydzowskim
1961
(też: 2060)
Julian PSZORN
majster ciesielski
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1962
(też: 2066, 2134, 2197)
Maurycy STRASZEWSKI
dr filozofii, prof. UJ
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1891 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
1963
(też: 2070)
Józef TRAUCZYŃSKI
aptekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1964
(też: 2072)
Jan WĄTORSKI
piekarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1965
(też: 2073, 2401, 2565)
Maurycy WECHSLER
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1966
(też: 2076, 2138, 2206)
Karol ZAREMBA
architekt
mandat z koła wyborczego I
1967
(też: 2079, 2141, 2207, 2269, 2331, 2405)
Fryderyk ZOLL st.
dr praw, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1891 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1876 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Podgórza z 1867 roku
radcy miejscy ze stażem w reprezentacji miejskiej
1968
(też: 1885)
Stanisław ARMATYS
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
24 marca 1881 roku rezygnacja z mandatu radcy
1969
(też: 1615, 1659, 1690, 1775, 1843, 1900 || 2031, 2096, 2161, 2226)
Teodor BARANOWSKI
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego I
1970
(też: 1823, 1902 || 2032, 2097, 2162, 2228, 2284, 2360, 2458, 2516, 2602, 2678)
Juda BIRNBAUM
bankier
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1971
(też: 1886 || 2098)
Leon BLUMENSTOCK (od 1892 roku HALBAN)
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1972
(też: 1824, 1903 || 2033, 2100, 2163)
Mieczysław BOCHENEK
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
1973
(też: 1754, 1844)
Paweł BRZEZIŃSKI
dr filozofii, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
radca od 24 marca 1881 roku na miejscu
po b. radcy Julianie Dunajewskim
1974
(też: 1756, 1846, 1904 || 2034, 2101, 2164, 2230)
Tomasz CHĘCIŃSKI
piekarz, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1975
(też: 1695, 1779, 1848, 1906 || 2035, 2102, 2165, 2232, 2288)
Leon CHRZANOWSKI
literat, właściciel realności
mandat z koła wyborczego I,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1867 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1976
(też: 1887 || 2364, 2461)
Leon CYFROWICZ
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1977
(też: 1696, 1780, 1850, 1907 || 2036)
Salomon DEICHES
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1978
(też: 1758, 1851, 1908)
Julian DUNAJEWSKI
dr praw, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1873 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1882 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1869 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1887 roku 24 marca
1881 roku rezygnacja z mandatu radcy
1979
(też: 1697, 1781, 1852, 1910 || 2037, 2105, 2168, 2236, 2292)
Jan Nepomucen FEDEROWICZ
kupiec
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1980
(też: 1700, 1783, 1854, 1912 || 2038, 2083, 2143, 2209, 2210, 2270, 2332, 2406)
Józef FRIEDLEIN
księgarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
w latach 1893–1904 prezydent Krakowa
2 stycznia 1879 roku wygaśnięcie mandatu radcy
1981
(też: 1828, 1914 || 2039)
Jan GALLI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1982
(też: 1829 || 2040, 2106, 2170)
Jerzy GOËBEL
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1983
(też: 1888 || 2041, 2107)
Abraham GOLDGARD
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1984
(też: 1831, 1917 || 2044, 2109, 2171, 2238)
Jan GWIAZDOMORSKI st.
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1985
(też: 1889)
Aleksander HERTEUX
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1986
(też: 1706, 1788, 1858, 1919 || 2046)
Konstanty HOSZOWSKI
dr praw, b. senator Rzeczypospolitej, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1987
(też: 1832, 1920 || 2047, 2112, 2174, 2242, 2297, 2334, 2370)
Faustyn JAKUBOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1896–1898 wiceprezydent Krakowa
1988
(też: 1890 || 2048, 2113)
Maciej Leon JAKUBOWSKI
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1900 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1908 roku
1989
(też: 1681, 1708, 1790, 1860, 1921 || 2049)
Juliusz August JOHN
przemysłowiec, właściciel browaru
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1990
(też: 1891)
Józef KICIŃSKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1991
(też: 1892 || 2050, 2115)
Henryk KIESZKOWSKI
dyrektor Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1878 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1886 roku
1992
(też: 1581, 1921" || 2051, 2116)
Wiktor Adam KOPFF
dr praw, b. senator Rzeczypospolitej Krakowskiej,
radca apelacyjny Sądu Wyższego
mandat z koła wyborczego I
1993
(też: 1894)
Edward KORCZYŃSKI
(SAS-KORCZYŃSKI)
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
w 1889 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1994
(też: 1714, 1794, 1923)
Loebel LANDAU
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
zmarł w trakcie kadencji w 1879 roku
1995
(też: 1895 || 2053, 2117)
Władysław LISOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I
1996
(też: 1719, 1797, 1863, 1926 || 2055, 2119, 2180)
Józef MAJER
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1879 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1866 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1881 roku
1997
(też: 1721, 1799, 1865, 1928 || 2056, 2121, 2182, 2250, 2304, 2378, 2473, 2546, 2630, 2716)
Albert MENDELSBURG
bankier,
prezes Izby Przemysłowo-Handlowej
mandat z koła wyborczego III, oddział 1,
od 1873 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
1998
(też: 1687, 1727, 1804, 1867, 1932 || 2058, 2125, 2187)
Józef OETTINGER
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
1999
(też: 1837, 1934)
Arnold RAPPAPORT
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 1,
od 1879 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1877 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
24 marca 1881 roku wygaśnięcie mandatu radcy
2000
(też: 1766, 1869, 1935 || 2061, 2191, 2259, 2313, 2386)
Wiktor REDYK
aptekarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2001
(też: 1838, 1936 || 2062)
Władysław ROZWADOWSKI
prof. szkoły technicznej
mandat z koła wyborczego I
2002
(też: 1729, 1806, 1870, 1937)
Andrzej RYDZOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I,
od 1874 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1870 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
zmarł w trakcie kadencji w 1881 roku
2003
(też: 1767, 1871, 1938 || 2063, 2130, 2194)
Walery RZEWUSKI
fotograf, właściciel zakładu
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
2004
(też: 1730, 1807, 1872, 1939)
Szymon SAMELSOHN
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2,
od 1861 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
zmarł w trakcie kadencji w 1881 roku
2005
(też: 1768, 1873, 1940)
Józef SATALECKI
zegarmistrz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
2006
(też: 1839, 1941)
Walerian SERWATOWSKI
ksiądz, kanonik katedralny, proboszcz parafii Św. Krzyża
mandat z koła wyborczego I
2007
(też: 1898 || 2064, 2132, 2196)
Jozue SPIRA
kupiec
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
radca od 2 stycznia 1879 roku na miejscu
po b. radcy Józefie Friedleinie
2008
(też: 1769 || 2065, 2133, 2320, 2395)
Ernest STOCKMAN
aptekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
radca od 24 marca 1881 roku na miejscu
po b. radcy Arnoldzie Rappaporcie
2009
(też: 1698, 1810, 1875, 1942 || 2009, 2067, 2135, 2198, 2264, 2323)
Stanisław SZARSKI (d. FEINTUCH)
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2010
(też: 1737, 1753, 1820, 1943 || 2068, 2081, 2142, 2208, 2324)
Feliks SZLACHTOWSKI
dr praw, adwokat krajowy, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1884–1893 prezydent Krakowa,
honorowy obywatel Krakowa z 1894 roku
2011
(też: 1899 || 2069, 2136, 2200, 2265, 2326, 2399)
Stanisław TARNOWSKI
hrabia, dr filozofii, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1888 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1886 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
2012
(też: 1652, 1739, 1812, 1877, 1946 || 2071, 2137, 2201)
Jonatan WARSCHAUER
dr medycyny, lekarz
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2013
(też: 1771, 1878, 1947 || 2074, 2203, 2267, 2328)
Konrad WENTZL
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
2014
(też: 1772, 1879 || 2075)
Ignacy WÓJCIKIEWICZ
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2015
(też: 1841, 1948 || 2077, 2139)
Maksymilian ZATORSKI
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
od 1881 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
2016
(też: 1643, 1673, 1744, 1816, 1882, 1949 || 2078, 2140)
Ludwik ZIELENIEWSKI
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
Uwaga: wśród radców kontynuujących także wykazani na początku tego spisu prezydent miasta Mikołaj Zyblikiewicz, prezydent i wiceprezydent Ferdynand Weigel oraz wiceprezydent Stefan Muczkowski.
