RADA MIEJSKA MIASTA KRAKOWA KADENCJI IV W LATACH 1875–1878
Kontekst ogólny
Kraków, znajdujący się pod zaborem austriackim w dualistycznej, konstytucyjnej monarchii austro-węgierskiej pod berłem cesarza Franciszka Józefa I, był centralnym miastem Wielkiego Księstwa Krakowskiego, które wraz z Królestwem Galicji i Lodomerii oraz Księstwami Oświęcimia i Zatora stanowiło jeden z krajów koronnych cesarstwa określanych wspólną potoczną nazwą Galicji. Okres ten charakteryzował się autonomią krajów koronnych i ich samorządów, w tym miejskich. W stołecznym dla Galicji Lwowie urzędowali wówczas rządowy namiestnik cesarski Alfred Józef Potocki oraz samorządowy marszałek krajowy Włodzimierz Dzieduszycki, a od 1877 roku Ludwik Wodzicki stojący na czele Sejmu Krajowego i Wydziału Krajowego – zwierzchnich dla krakowskiego samorządu.
Kraków i jego ustrój
Aktualne są informacje podane wcześniej dla kadencji I (patrz s. 155–156).
Rada Miejska kadencji IV
| czas trwania kadencji Rady | nominalna liczba mandatów | czas trwania kadencji radcy | tryb wyłaniania składu | terminy wyborów kurialnych |
| 3 lata (w niezmienionym wyborami składzie) | 60 | 6 lat (po 3 lata w kolejnych 2 kadencjach) | wybory kurialne (co 3 lata wybór połowy składu) | 5, 7 i 9.07 oraz 20.12.1875 |
| w całej kadencji | inauguracja kadencji Rady | zamknięcie kadencji Rady | posiedzenia zwyczajne jawne | |
| radcy nowi | radcy ze stażem | |||
| 14 | 53 | posiedzenie 2.09.1875 | posiedzenie 4.09.1878 | 74 |
Podział mandatów w Radzie w systemie wyborów kurialnych
| koła wyborcze i ich oddziały | mandaty |
| Koło I (osoby z wysokim podatkiem dochodowym, inteligencja, wolne zawody) | 20 |
| Koło II, oddział 1 (właściciele nieruchomości z tego tytułu wyżej opodatkowani) | 10 |
| Koło II, oddział 2 (właściciele nieruchomości z tego tytułu niżej opodatkowani) | 10 |
| Koło III, oddział 1 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z wyższym opodatkowaniem) | 10 |
| Koło III, oddział 2 (osoby działające w handlu, przemyśle i rzemiośle z niższym opodatkowaniem) | 10 |
Prezydentura miasta – przewodniczenie Radzie
Prezydentura miasta łączyła się z przewodniczeniem Radzie Miejskiej. Prezydent wybierany był przez Radę na 6-letnią kadencję, niekoniecznie z grona radców miejskich. Jeden wiceprezydent (z oznaczeniem „I” – pierwszy) zastępował go w obu rolach: prezydenckiej i przewodniczącego Rady; był wybierany przez Radę na 3-letnią kadencję wyłącznie ze składu radców miejskich. W IV kadencji Rady kontynuował kadencję prezydencką Mikołaj Zyblikiewicz, jednocześnie radca miejski.
Podstawowa dla ustroju miasta regulacja prawna
Ustawa Sejmu Krajowego z 20 lutego 1866 roku zatwierdzona przez cesarza 1 kwietnia 1866 roku Statut tymczasowy król. stoł. miasta Krakowa (DUiRK z 13 kwietnia 1866 r., nr 7)
Główne źródła archiwalne, podstawowa literatura
ANK, Akta Miasta Krakowa, sygn. 29/33/Mag II 328; 29/33/IT 1315; Chmiel 1931; Małecki 1994-II
Informacje poszerzające w tomach serii Poczet Krakowski
Poczet 2010, s. 52–54, 786; Poczet 2018, s. 137–153, 433–464; Poczet 2022, s. 274–277, 280–281, 284–285, 290–291, 294–295
POCZET RADCÓW MIEJSKICH W LATACH 1875–1878
Uwaga: schemat „wizytówek” dla spisów poniżej – patrz s. 25, lit. C
Prezydent miasta
 |
1883 (też: 1746, 1817, 1819 || 1950) Mikołaj ZYBLIKIEWICZdr praw, adwokat krajowy radca miejski, mandat z koła wyborczego I, od 1861 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1882 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów, od 1861 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego, w latach 1881–1886 marszałek Sejmu Krajowego we Lwowie, w latach 1874–1881 prezydent Krakowa, honorowy obywatel Krakowa z 1881 roku
kontynuacja 6-letniej kadencji prezydenckiej z wyboru 30 czerwca 1874 roku w kadencji III Rady
|
I wiceprezydent miasta
1884
(też: 1740, 1813, 1821 || 1951, 1952, 2017, 2080, 2202, 2266, 2327, 2402)
Ferdynand WEIGEL
dr praw, adwokat krajowy w tej kadencji radca miejski, mandat z koła wyborczego I,
od 1869 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1869 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
w latach 1881–1884 prezydent Krakowa
28 października 1875 roku wybór na funkcję I wiceprezydenta miasta
Radcy miejscy
radcy miejscy nowi w reprezentacji miejskiej
1885
(też: 1968)
Stanisław ARMATYS
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1886
(też: 1971, 2098)
Leon BLUMENSTOCK (od 1892 roku HALBAN)
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1887
(też: 1976, 2364, 2461)
Leon CYFROWICZ
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1888
(też: 1983, 2041, 2107)
Abraham GOLDGARD
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
30 grudnia 1875 roku powołanie do składu Rady
1889
(też: 1985)
Aleksander HERTEUX
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1890
(też: 1988, 2048, 2113)
Maciej Leon JAKUBOWSKI
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1900 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1908 roku
1891
(też: 1990)
Józef KICIŃSKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
30 grudnia 1875 roku powołanie do składu Rady
1892
(też: 1991, 2050, 2115)
Henryk KIESZKOWSKI
dyrektor Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1878 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1886 roku
1894
(też: 1993)
Edward KORCZYŃSKI
(SAS-KORCZYŃSKI)
dr medycyny, prof. UJ, rektor
1895
(też: 1995, 2053, 2117)
Władysław LISOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I
1896
–
Aleksander MYŚLIWIEC
majster stolarski
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1897
–
Adolf POLLER
przemysłowiec, właściciel hotelu
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1898
(też: 2007, 2064, 2132, 2196)
Jozue SPIRA
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1899
(też: 2011, 2069, 2136, 2200, 2265, 2326, 2399)
Stanisław TARNOWSKI
hrabia, dr filozofii, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1888 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów, od 1886 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
radcy miejscy ze stażem w reprezentacji miejskiej
1900
(też: 1615, 1659, 1690, 1775, 1843 || 1969, 2031, 2096, 2161, 2226)
Teodor BARANOWSKI
przemysłowiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1901
(też: 1822)
Alfred BIESIADECKI
dr medycyny, prof. UJ mandat z koła wyborczego I 2 listopada 1876 roku wygaśnięcie mandatu radcy
1902
(też: 1823 || 1970, 2032, 2097, 2162, 2228, 2284, 2360, 2458, 2516, 2602, 2678)
Juda BIRNBAUM
bankier
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1903
(też: 1824 || 1972, 2033, 2100, 2163)
Mieczysław BOCHENEK
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
1904
(też: 1756, 1846 || 1974, 2034, 2101, 2164, 2230)
Tomasz CHĘCIŃSKI
piekarz, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1905
(też: 1694, 1778, 1847)
Antoni CHMURSKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
zmarł w trakcie kadencji w 1878 roku
1906
(też: 1695, 1779, 1848 || 1975, 2035, 2102, 2165, 2232, 2288)
Leon CHRZANOWSKI
literat, właściciel realności
mandat z koła wyborczego I,
od 1867 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1867 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1907
(też: 1696, 1780, 1850 || 1977, 2036)
Salomon DEICHES
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1908
(też: 1758, 1851 || 1978)
Julian DUNAJEWSKI
dr praw, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1873 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu,
od 1882 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1869 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
minister skarbu Austrii,
honorowy obywatel Krakowa z 1887 roku
1909
(też: 1826)
Marian DWORSKI
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
6 września 1877 roku wygaśnięcie mandatu radcy
1910
(też: 1697, 1781, 1852 || 1979, 2037, 2105, 2168, 2236, 2292)
Jan Nepomucen FEDEROWICZ
kupiec
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1911
(też: 1699, 1782, 1853)
Jozue FINK
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1912
(też: 1700, 1783, 1854 || 1980, 2038, 2083, 2143, 2209, 2210, 2270, 2332, 2406)
Józef FRIEDLEIN
księgarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 1,
w latach 1893–1904 prezydent Krakowa
1913
(też: 1827)
Joachim FROMMER
przedsiębiorca budowlany
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1914
(też: 1828 || 1981, 2039)
Jan GALLI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
6 lipca 1876 roku powołanie do składu Rady
1915
(też: 1701, 1784, 1856)
Leopold GÓRNICKI
ksiądz, kanonik katedralny mandat z koła wyborczego I
1916
(też: 1830)
Ludwik GUMPLOWICZ
dr praw, publicysta
23 grudnia 1875 roku wygaśnięcie mandatu radcy
1917
(też: 1831 || 1984, 2044, 2109, 2171, 2238)
Jan GWIAZDOMORSKI st.
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1918
(też: 1704, 1786, 1857)
Jan Nepomucen HANICKI
majster szewski, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1919
(też: 1706, 1788, 1858 || 1986, 2046)
Konstanty HOSZOWSKI
dr praw, b. senator Rzeczypospolitej, właściciel realności
mandat z koła wyborczego I
1920
(też: 1832 || 1987, 2047, 2112, 2174, 2242, 2297, 2334, 2370)
Faustyn JAKUBOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I,
w latach 1896–1898 wiceprezydent Krakowa
1921
(też: 1681, 1708, 1790, 1860 || 1989, 2049)
Juliusz August JOHN
przemysłowiec, właściciel browaru
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1921"
(też: 1581 || 1992, 2051, 2116)
Wiktor Adam KOPFF
dr praw, b. senator Rzeczypospolitej Krakowskiej,
radca apelacyjny Sądu Wyższego
mandat z koła wyborczego I
1922
(też: 1833)
Stefan Ludwik KUCZYŃSKI
dr filozofii, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
w 1882 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1923
(też: 1714, 1794 || 1994)
Loebel LANDAU
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
1924
(też: 1716, 1795, 1862)
Florian LEITER
kupiec
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1925
(też: 1834)
Antoni ŁUSZCZKIEWICZ
architekt
mandat z koła wyborczego I
1926
(też: 1719, 1797, 1863 || 1996, 2055, 2119, 2180)
Józef MAJER
dr medycyny, prof. UJ, rektor
mandat z koła wyborczego I,
od 1879 roku dożywotnio w wiedeńskiej Izbie Panów,
od 1866 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego,
honorowy obywatel Krakowa z 1881 roku
1927
(też: 1835)
Władysław MARKIEWICZ
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I
1928
(też: 1721, 1799, 1865 || 1997, 2056, 2121, 2182, 2250, 2304, 2378, 2473, 2546, 2630, 2716)
Albert MENDELSBURG
bankier,
prezes Izby Przemysłowo-Handlowej
mandat z koła wyborczego III, oddział 1,
od 1873 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
1929
(też: 1723, 1801 || 2123, 2184)
Stanisław MIEROSZOWSKI
hrabia, właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1 3 stycznia 1878 roku powołanie do składu Rady
1930
(też: 1836)
Franciszek Ksawery MILIESKI
właściciel realności
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1931
(też: 1726, 1803, 1866 || 1953, 2018, 2082, 2186, 2253, 2305)
Stefan MUCZKOWSKI
notariusz
mandat z koła wyborczego I, w latach 1881–1884 wiceprezydent Krakowa
1932
(też: 1687, 1727, 1804, 1867 || 1998, 2058, 2125, 2187)
Józef OETTINGER
dr medycyny, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I
1933
(też: 1765, 1868)
Julian PAGACZEWSKI
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
zmarł w trakcie kadencji w 1876 roku
1934
(też: 1837 || 1999)
Arnold RAPPAPORT
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 1, od 1879 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1877 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1935
(też: 1766, 1869 || 2000, 2061, 2191, 2259, 2313, 2386)
Wiktor REDYK
aptekarz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1936
(też: 1838 || 2001, 2062)
Władysław ROZWADOWSKI
prof. szkoły technicznej
mandat z koła wyborczego I
1937
(też: 1729, 1806, 1870 || 2002)
Andrzej RYDZOWSKI
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego I, od 1874 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu, od 1870 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1938
(też: 1767, 1871 || 2003, 2063, 2130, 2194)
Walery RZEWUSKI
fotograf, właściciel zakładu
mandat z koła wyborczego II, oddział 1
1939
(też: 1730, 1807, 1872 || 2004)
Szymon SAMELSOHN
dr praw, adwokat krajowy
mandat z koła wyborczego III, oddział 2, od 1861 roku poseł do lwowskiego Sejmu Krajowego
1940
(też: 1768, 1873 || 2005)
Józef SATALECKI
zegarmistrz
mandat z koła wyborczego II, oddział 2
1941
(też: 1839 || 2006)
Walerian SERWATOWSKI
ksiądz, kanonik katedralny, proboszcz parafii Św. Krzyża
mandat z koła wyborczego I
1942
(też: 1698, 1810, 1875 || 2009, 2067, 2135, 2198, 2264, 2323)
Stanisław SZARSKI (d. FEINTUCH)
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1943
(też: 1737, 1753, 1820 || 2010, 2068, 2081, 2142, 2208, 2324)
Feliks SZLACHTOWSKI
dr praw, adwokat krajowy, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I, w latach 1884–1893 prezydent Krakowa, honorowy obywatel Krakowa z 1894 roku
1944
(też: 1636, 1738, 1811, 1876)
Aleksander SZUKIEWICZ
redaktor „Czasu”, literat
mandat z koła wyborczego II, oddział 2,
3 stycznia 1878 roku wygaśnięcie mandatu radcy
1945
(też: 1840)
Tadeusz TARASIEWICZ
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 2
2 listopada 1876 roku powołanie do składu Rady
1946
(też: 1652, 1739, 1812, 1877 || 2012, 2071, 2137, 2201)
Jonatan WARSCHAUER
dr medycyny, lekarz
mandat z koła wyborczego I
1947
(też: 1771, 1878 || 2013, 2074, 2203, 2267, 2328)
Konrad WENTZL
kupiec
mandat z koła wyborczego III, oddział 1
1948
(też: 1841 || 2015, 2077, 2139)
Maksymilian ZATORSKI
dr praw, prof. UJ
mandat z koła wyborczego I,
od 1881 roku poseł do wiedeńskiego parlamentu
1949
(też: 1643, 1673, 1744, 1816, 1882 || 2016, 2078, 2140)
Ludwik ZIELENIEWSKI
przemysłowiec mandat z koła wyborczego III, oddział 1
Uwaga: wśród radców kontynuujących także wykazani na początku tego spisu prezydent miasta Mikołaj Zyblikiewicz i wiceprezydent Ferdynand Weigel.
