Zreformowanie podziału terytorialnego miasta w 1928 r. nie pociągnęło za sobą zmiany ani charakteru prawnego, ani samego podziału terytorialnego i jego jednostek, ani zwierzchnictwa usadowionego w tych jednostkach podziału – obwodach. Podział ten miał charakter administracyjny, pomocniczy.
Stopniowo poszerzano zakres rzeczowy spraw powierzanych gestii komisarzy obwodowych i miejskich komisariatów obwodowych. Analiza dokumentów magistrackich z lat 20. i 30. XX w. ukazuje pewną wyraźną tendencję. Otóż tradycyjnie, jeszcze od końca XVIII w., zwierzchnik dzielnicy (cyrkułu, wydziału, gminy, obwodu) był jednoosobowym podmiotem zawiadującym, a podległy mu zespół pracowniczy (kancelaria, biuro, urząd miejscowy, komisariat) nie był „upodmiotawiany”, miał pozycję „podręczną” względem zwierzchnika. W całym ciągu historycznych przekształceń tych podręcznych dla zwierzchnika zespołów pracowniczych można obserwować ich stopniowy rozrost, nabieranie znaczenia i coraz bardziej instytucjonalnego charakteru. W okresie II Rzeczypospolitej proces ten nasila się, komisariaty obwodowe stają się miejskimi komisariatami obwodowymi, od 1934 r. wprowadzane jest nazewnictwo „urząd obwodowy”, aby wreszcie od lat 1937/1938 ustabilizować na długo ich pozycję jako „miejskich urzędów obwodowych”, zwanych potocznie „małymi magistratami”. Rzecz jednak nie w nazewnictwie, lecz w rzeczywistym upodmiotawianiu tych jednostek, a to przede wszystkim poprzez przyznanie zakresów działania i uprawnień bezpośrednio tym jednostkom – urzędom, a nie pośrednio poprzez zwierzchników tych jednostek. Zwierzchnicy – komisarze obwodów – stają się de facto tylko kierownikami podległych im urzędów, a w następnym z omawianych etapów podziałów miasta będą już tymi kierownikami de iure.
Przemiany te z jednej strony były naturalnym procesem rozwojowym na drodze doskonalenia metod zarządzania i struktur administracyjnych, a proces ten rozwijał się „siłą rzeczywistości”, jak to często bywa, wyprzedzając zwykle rozwiązania formalno-prawne. Jednak z drugiej strony przemiany, jakie niósł ze sobą ten proces, nie zaistniałyby w sposób umocowany bez regulacji, choćby były one nawet spóźnione. Przemiana komisarza w kierownika, a komisariatu w urząd nastąpiła w Krakowie na mocy wspomnianej już „ustawy scaleniowej” z 1933 r. i aktów wykonawczych krakowskiej Rady Miejskiej i Magistratu – będzie o tym mowa w części następnej, przy podziale miasta na 6 obwodów. Na omawianym tutaj etapie zmiany te następują od roku 1934, gdy zaczyna się wdrażanie nowych rozwiązań, także adresowanych do dzielnic – obwodów. W tym ostatnim kontekście nastąpiła zmiana podległości komisarzy obwodów – w styczniu 1934 r. w miejsce zlikwidowanego Magistratu powołano Zarząd Miejski m. Krakowa (w składzie prezydent miasta, 3 wiceprezydentów i 7 ławników), który stał się przełożonym dla struktury obwodowej.
Właściwą dla omawianych lat charakterystykę ówczesnego znaczenia obwodów i ich roli w administrowaniu miastem oddaje zarządzenie ogólne prezydenta miasta z 28 września 1934 r. zawierające Statut organizacyjny Urzędów, Wydziałów i Biur Zarządu Miejskiego w stoł. król. m. Krakowie (GUZK 1934, nr 9, poz. 88), gdzie w § 15 zapisano:
Miasto podzielone jest dla celów administracji miejskiej na potrzebną ilość obwodów. Podział miasta dla celów administracji specjalnych działów (budowlany, sanitarny, weterynaryjny, targowy itp.) ma pokrywać się z podziałem na obwody administracyjne.
Sprawowanie pieczy nad danym obwodem oraz wykonywanie w nim zadań administracyjnych należy do właściwego Urzędu Obwodowego. W szczególności do Urzędów Obwodowych należy:
a) troska o potrzeby obwodu oraz występowanie z inicjatywą co do sposobu zaspakajania tych potrzeb,
b) utrzymywanie w ewidencji wszelkich danych statystycznych na terenie obwodu (zaludnienie, wyznania, zakłady przemysłowe i handlowe, budynki państwowe, samorządowe, prywatne itp.) oraz informowanie Zarządu miejskiego o stosunkach panujących w obwodzie na podstawie dokładnej znajomości tych stosunków,
c) czuwanie nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów administracyjnych, wykonywanie poleceń Urzędów, Wydziałów i Biur Zarządu miejskiego oraz sprawowanie nadzoru nad stosowaniem indywidualnych zarządzeń wydawanych przez te Urzędy, Wydziały, Biura i składanie im sprawozdań,
d) wydawanie decyzji w zastępstwie właściwych Wydziałów w sprawach mniejszej wagi zleconych Urzędom Obwodowym przez Prezydenta m., dopilnowywanie wykonania wydanych decyzji oraz wprowadzenie w życie wydanych orzeczeń, zarządzeń, nakazów i zakazów za pomocą środków przymusowych (postępowanie przymusowe) tudzież zlecone przez Prezydenta m. orzecznictwo karno-administracyjne,
e) wykonywanie innych zadań i załatwianie innych spraw, zleconych przez Prezydenta m.
Powyższe dobrze opisuje rolę obwodów i zadania realizowane w nich na omawianym etapie, choć wejście w życie tego właśnie § 15 dotyczącego obwodów zostało odroczone do osobnego postanowienia – wynikało to z trwających prac nad reorganizacją obwodów i nad nowym podziałem terytorialnym miasta (stąd w cytowanym § 15 używany jest termin jeszcze nieobowiązujący, mianowicie „urzędy obwodowe” – to antycypacja przyszłych rozwiązań, zresztą nie do końca trafna, bo ostatecznie urzędy te uzyskają nazwę „miejskie urzędy obwodowe”).
Ewolucja, którą tu ukazano, nie wpływała na charakter podziału miasta na 9 obwodów, jak i samych obwodów i jednostek organizacyjnych w nich zlokalizowanych – postawał on czysto administracyjny oraz pomocniczy.
