A+ A A-
Tom:
strona:

Powierzchnia miasta, zasada podziału terytorialnego i jego jednostki

Jak już wskazano, powierzchnia miasta w latach 1800–1802 uległa zasadniczej zmianie. Do Krakowa już na trwałe włączono byłe samodzielne miasto Kazimierz wraz jego przedmieściem Stradom, natomiast w granicach miasta nie znalazły się Półwsie Zwierzynieckie, Łobzów, Nowa Wieś i Krowodrza. Miasto liczyło sobie wówczas ok. 7,8 km².

  Sama zasada nowego podziału wprowadzonego pod umowną datą 1 września 1802 r. w porównaniu do podziałów poprzednich, na 3 wydziały i jeszcze wcześniej na 4 cyrkuły, nie zmieniła się. W centrum znajdowała się jednostka podziału – dzielnica – którą stanowiło stare miasto w obrębie murów wraz z Zamkiem. Dwie kolejne jednostki podziału – dzielnice – to obszar wschodni i północno- wschodni oraz obszar zachodni i północno- zachodni. Tak jak i wcześniej, granicą między nimi była linia biegnąca od murów miejskich na północ, między ulicami Długą i Krowoderską, i dalej na północ ul. Krowoderską i rejonem dzisiejszej ul. Mazowieckiej. Oprócz kwestii odpadnięcia terenów Półwsia Zwierzynieckiego, Łobzowa, Nowej Wsi i Krowodrzy różnicę w stosunku do podziału poprzedniego na 3 wydziały stanowiło przyłączenie do Krakowa byłego miasta Kazimierza ze Stradomiem i ustanowienie dla tego obszaru jednostki podziału – dzielnicy południowej. To z kolei czyniło ten podział podobny do podziału miasta z roku 1792 na 4 cyrkuły (także z zastrzeżeniem dotyczącym wymienionych wcześniej terenów, które tym razem nie znalazły się w obrębie granic miasta).

  Kraków podzielony zatem był na 4 dzielnice, z których centralną zwano „Miastem Kraków”, natomiast 3 pozostałe „wydziałami” obejmującymi przedmieścia.

  I tak Przedmieściu Kazimierz obejmującemu dawne miasto Kazimierz ze Stradomiem i z pozostałymi częściami „wyspy kazimierskiej” pomiędzy Starą Wisłą a Nową Wisłą nadano numer pierwszy (numery wydziałów były najczęściej zapisywane słownie). Przedmieściu nazwanym Kleparz, a obejmującym oprócz dawnego miasta Kleparza także dawne jurydyki wschodnie z Wesołą na czele, nadano numer drugi. I w końcu Przedmieściu Garbary–Piasek, obejmującemu dawne zachodnie jurydyki, nadano numer trzeci.

Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności