Podstawową ustawę Sejmu Czteroletniego dotyczącą miast stanowiła uchwalona 18 kwietnia 1791 r. i następnie włączona w całości do Konstytucji 3 maja ustawa Miasta nasze królewskie wolne w państwach Rzeczypospolitej. Szczegółowym aktem wykonawczym była uchwalona 25 czerwca 1791 r. ustawa Urządzenie wewnętrzne miast wolnych Rzeczypospolitej w Koronie i w Wielkim Księstwie Litewskim. W jej rozdziale II ust. 7 zapisano: Każda część miasta składająca osobne zgromadzenie nazywać się będzie cyrkułem i znaczyć w ogóle miast wszystkich tyle, ile znaczy jedno w szczególności miasto cyrkułów nie mające; względem zaś ogółu tego miasta, którego jest częścią, znaczyć będzie część jego nieoddzielną, jedno ciało składniącą. Zapis ten w połączeniu z treścią ust. 4 tego rozdziału ustawy oznaczał podział Krakowa na cyrkuły, przy czym każdy cyrkuł miał mieć status miasta niepodzielonego na cyrkuły (nie dzielono na nie miast zamieszkałych przez mniej niż 600 posesjonatów, te o liczebności posesjonatów 600–1000 dzieliły się na dwa cyrkuły, a większe miały ustanawiać kolejne cyrkuły dla każdej liczby 500 posesjonatów). Przywołany zapis oznaczał też, że cyrkuły będą miały znaczenie polityczne, jako że będą stanowiły zgromadzenie posesjonatów z prawem wyboru władzy cyrkułowej i przedstawicieli do elekcji ogólnomiejskiej, jak też znaczenie administracyjne, jako że miały status i funkcje małego miasteczka, liczącego poniżej 600 posesjonatów. Z jeszcze innego punktu widzenia zapis ten eksponował jednolitość organizmu miejskiego podzielonego na cyrkuły, czyli nierozerwalną całość, jaką mają stanowić miasto i jego dzielnice, w tym przypadku pod nazwą cyrkułów.
Na tej podstawie 13 marca 1792 r. Magistrat Ogólny Krakowa (noszącego wówczas nazwę „Królewskie, Wolne, Stołeczne i Wydziałowe Miasto Kraków” – „wydziałowe”, ponieważ Kraków został siedzibą wydziału sądowego dla Sądu Apelacyjnego) przedstawił Komisji Policji Obojga Narodów memoriał zawierający projekt podziału miasta na 4 cyrkuły. Propozycja ta została zatwierdzona, nie jest jednak znany akt tego zatwierdzenia, zatem i zapewne określona w nim dzienna data, od której podział Krakowa na 4 cyrkuły zaczął obowiązywać. Przywołana ustawa Urządzenie wewnętrzne… w rozdziale IV ust. 5 naznaczyła jednak termin zgromadzeń i elekcji miejscowych – cyrkułowych na dzień 7 kwietnia (stały termin, aktualny co dwa lata). Zgromadzenia miejscowe w krakowskich cyrkułach odbyły się natomiast tydzień później, 14 kwietnia 1992 r., kiedy to zgodnie z ustawowym zapisem terminu przeprowadzono elekcję ogólną z wyborem władz miejskich. Zatem za bezsprzeczny początek podziału Krakowa na 4 cyrkuły można przyjąć datę 7 kwietnia 1792 r.
Podział ten przetrwał krótko, obowiązywał niewiele ponad 5 miesięcy. Było to wynikiem działań zawiązanej już w maju 1792 r. konfederacji targowickiej. W efekcie cała nowa organizacja miasta została zniesiona uniwersałem konfederacji województwa krakowskiego wydanym 12 września 1792 r. Przywrócono strukturę i władze sprzed regulacji Sejmu Czteroletniego, i to w trybie natychmiastowym – tego samego dnia 12 września dawne miejskie władze zebrały się w ratuszu i podjęły urzędowanie. Tym samym nastąpiło przywrócenie podziału Krakowa na dawne 4 kwartały.
Podział na kwartały został z kolei zastąpiony 4 marca 1974 r. podziałem miasta na 3 wydziały, co było efektem wprowadzania regulacji przyjętych przez sejm grodzieński (o czym będzie mowa w dalszej części) – wkrótce wybuchło powstanie kościuszkowskie i nastąpiła kolejna zmiana ustrojowa.
Oto 24 marca 1794 r. Tadeusz Kościuszko złożył na Rynku w Krakowie przysięgę, a miesiąc później, 24 kwietnia, stojąc w obozie pod Bosutowem, rozporządził: Tadeusz Kościuszko najwyższy naczelnik siły zbrojnej narodowej. Chcąc zapobiec wszelkim nieprzyzwoitościom, które koniecznie następować muszą z władz nieprawnie postanowionych, nim naród w zupełnej swojej samowładności będzie mógł dać wyrok o rządzie, jaki mieć chce, obowiązuję Komisję Porządkową Województwa Krakowskiego, aby tą wolą moją miastu Krakowu wraz z wszelkiemi przyległościami oświadczyła. Chcę natychmiast w dniu dzisiejszym mieć przywrócony Magistrat prawnie na dniu 14 kwietnia w roku 1792 obrany, który aby zaraz w tym dniu jurysdykcją swoję rozpoczął i aby wójtowie w owymże czasie wybrani także po cyrkułach swoje jurysdykcje rozpoczęli, wyraźnie przykazuję […].
Zatem naczelnik przywrócił rozwiązania ustrojowe i władze ustanowione na mocy ustaw Sejmu Czteroletniego. Z dniem 24 kwietnia 1794 r. nastąpił powrót do podziału miasta na 4 cyrkuły. I to powrót rzeczywisty, także w odniesieniu do Kazimierza, któremu targowica i sejm grodzieński przywróciły samodzielność miejską – ponownie stał się on cyrkułem, utrzymując jedynie pewną odrębność w sprawach finansowych.
Równolegle naczelnik powstania przywrócił podział miasta na 4 kwartały jako posiłkowy, z funkcją wyłącznie militarno-obronną (chodziło głównie o urządzanie linii okopów) – wspomniano o tym wcześniej przy omawianiu kwartałów.
Ponowne obowiązywanie podziału miasta na 4 cyrkuły trwało jeszcze krócej niż w okresie pierwotnego jego zaprowadzenia – po niespełna dwóch miesiącach, w wyniku upadku powstania i wkroczenia okupacyjnych wojsk pruskich, w miejsce tego podziału przywrócono rozwiązania wynikające z postanowień sejmu grodzieńskiego w postaci podziału Krakowa na 3 wydziały. Kapitulacja miasta nastąpiła 15 czerwca 1794 r., w tym też dniu w protokole sesji Magistratu zapisano: Przez uczynioną jako wyżej kapitulacją gdy ostrzegł JW. von Elzner, generał wojsk N. Króla JMCi pruskiego, ażeby rząd miejski taki, jaki przed insurekcją zostawał, znowu był wprowadzony, przeto władza Magistratu z sejmu konstytucyjnego r. 1791 trzymywana, dnia dzisiejszego, tj. 15 miesiąca czerwca ustała, a Magistrat z mocy sejmu grodzieńskiego wybrany rządy i obrady swoje tegoż dnia rozpoczął, które w protokole pomienionego Magistratu zapisane zostają. Oznaczało to m.in. przywrócenie wcześniejszego podziału miasta na 3 wydziały od tego właśnie dnia 15 czerwca 1794 r.
