tytuł honorowego obywatela nadany 6 maja 1890 roku |
…w uznaniu zasług, jakie … poniósł około zachowania najdroższych każdemu Polakowi pamiątek i zabytków sztuki… (z uchwały Rady Miejskiej – DzRMK 1890, L. 6, s. 53) |
Paweł Popiel
prawnik, polityk, publicysta, konserwator zabytków
Paweł Popiel na fotografii z 1881 r. oraz własnoręczny podpis uhonorowanego.
Paweł Chościak-Popiel z Kurozwęk, herbu Sulima, ziemianin, prawnik, polityk i publicysta, konserwator zabytków. Urodzony 21 lipca 1807 r. w Krakowie, syn Konstantego, radcy departamentowego w Księstwie Warszawskim, i Zofii z Badenich. Po Gimnazjum św. Anny w Krakowie studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, podjął też służbę w Komisji Rządowej Oświecenia. Walczył w powstaniu listopadowym, po jego upadku osiadł w podkrakowskiej Ruszczy. W 1848 r. współzałożyciel i redaktor konserwatywnego dziennika „Czas”. W latach 1848–1853 zasiadał w Radzie Miejskiej Krakowa, następnie został konserwatorem zabytków Krakowa. Przeciwnik Wiosny Ludów i powstania styczniowego, propagator autonomii Galicji; zasiadał w Sejmie Krajowym Galicji w latach 1876–1882. Członek Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego w Krakowie i Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Żonaty z Emilią z Sołtyków, mieli cztery córki i pięciu synów, wśród nich Jana, powstańca styczniowego, posła do Sejmu Krajowego Galicji w latach 1882–1889, i Pawła mł., profesora prawa rzymskiego, członka Rady Miejskiej Krakowa w latach 1893–1902. Zmarł 6 marca 1892 r. w Krakowie; pochowany w grobowcu przy kościele św. Grzegorza Wielkiego w Krakowie-Ruszczy.
Tytuł nadany uchwałą Rady Miejskiej podjętą na posiedzeniu zwyczajnym 6 maja 1890 r. (DzRMK 1890, L. 6, s. 53), gdy prezydentem miasta był Feliks Szlachtowski. Wniosek referował radca miejski Faustyn Jakubowski. W uzasadnieniu wyeksponowano zasługi Pawła Popiela przy ratowaniu zabytków Krakowa oraz założeniu Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (od 1872 r. Akademii Umiejętności). Zachował się list z podziękowaniem skierowany przez Pawła Popiela 29 maja 1890 r. do Rady Miejskiej. Dyplom wręczyli uhonorowanemu prezydent Feliks Szlachtowski i wiceprezydent Józef Friedlein 16 lutego 1891 r. w Krakowie.
Znajdująca się w bazylice Mariackiej płyta z wizerunkiem Pawła Popiela, dzieło Piusa Wieluńskiego z 1895 r., oraz miejsce spoczynku w grobowcu rodzinnym w Krakowie-Ruszczy, przy kościele pw. św. Grzegorza Wielkiego.