A+ A A-
Tom:
strona:

Lubicz (Morsztynowskie)

Jurydyka szlachecko-magnacka położona na północny wschód od murów miejskich Krakowa, sąsiadująca z jurydyką Wesoła i ze Strzelnicą, rozciągająca się wzdłuż dzisiejszej ulicy Lubicz. W połowie XVII wieku dobra te nazywane były Wazykowskie i Naymanowskie, od nazwisk ich właścicieli. W 1646 roku grunt z dziewiętnastoma domostwami i ogrodem zakupiła rodzina Gostkowskich; Andrzej Lubicz Gostkowski (stąd nazwa gruntu) wystarał się w roku 1670 u Michała Korybuta Wiśniowieckiego o przywilej lokacyjny na założenie prywatnego miasteczka Novum Lubicz. Wywołało to ostry sprzeciw krakowskiej rady miejskiej, zakończony cofnięciem tego przywileju rok później. W kolejnych czasach teren ten często zmieniał właścicieli, starała się o jego zakup także krakowska rada miejska, lecz bezskutecznie. W roku 1773 grunta lubickie nabyła Teresa de Hardelay Camelin, żona doktora medycyny, ostatnimi właścicielami jurydyki byli zaś Morsztynowie, od których utarła się kolejna jej nazwa: Morsztynowskie. Samorząd jurydyki jest odnotowywany od drugiego dziesięciolecia XVIII wieku,lecz z braku archiwaliów dotyczących tej jurydyki trudno wyrokować o jego początkach. Urzędował wójt jurydyczny i ława sądowa, zgodnie z zasadami instancją odwoławczą musiał być sąd zadworny, właścicielski. Być może dziedzice nadużywali swoich praw, skoro w 1776 roku Stanisław August Poniatowski wezwał ich przed swój sąd na wniosek krakowskiej rady miejskiej zarzucający im przywłaszczenie wbrew prawom miasta jurysdykcji na lubickich gruntach. U schyłku swego istnienia, z końcem XVIII wieku, w jurydyce tej było dziewięć domów z około osiemdziesięcioma pięcioma mieszkańcami. W 1801 roku została włączona w granice miasta Krakowa.

Pieczęć opłatkowa jurydyki Lubicz z dokumentu wystawionego w 1773 roku: na barokowym kartuszu
nakrytym szlachecką koroną herb w postaci dwóch rozwartych belek, gdzie wizerunek gruszki na łodydze
z liśćmi (Biblioteka Naukowa PAU/PAN, sygn. rkps 437)
Pieczęć opłatkowa jurydyki Lubicz z dokumentu wystawionego w 1773 roku: na barokowym kartuszu nakrytym szlachecką koroną herb w postaci dwóch rozwartych belek, gdzie wizerunek gruszki na łodydze z liśćmi (Biblioteka Naukowa PAU/PAN, sygn. rkps 437)
Kopia dokumentu wydanego w 1776 roku w Warszawie przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, w którym król wzywa przed
swój sąd wdowę i spadkobierców Jana Kameli z pozwu magistratu Krakowa, skarżącego się o przywłaszczenie sobie wbrew prawom
miasta jurysdykcji na gruntach Lubicz (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29-658-1157)
Kopia dokumentu wydanego w 1776 roku w Warszawie przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, w którym król wzywa przed swój sąd wdowę i spadkobierców Jana Kameli z pozwu magistratu Krakowa, skarżącego się o przywłaszczenie sobie wbrew prawom miasta jurysdykcji na gruntach Lubicz (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29-658-1157)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności