A+ A A-
Tom:
strona:

Józef Walenty Krzyżanowski

Zobacz również
prezes Rady Miejskiej 17 października 1848 - 19 kwietnia 1849

Prawnik, sędzia, działacz polityczny. Urodzony w 1799 roku w Krakowie, syn Jana Kantego, radnego i sędziego pokoju, oraz Tekli Chmielewskiej. Studia prawnicze odbył na Uniwersytecie Krakowskim, immatrykulowany w 1815 roku. Przed rokiem 1833 był prokuratorem przy Trybunale I Instancji Wolnego Miasta Krakowa, następnie awansowany na radcę Sądu III Instancji. Gdy utracił tę posadę, zbliżył się do kół związanych z emigracją i konspiracją. W czasie powstania krakowskiego 1846 roku dyktator Jan Tyssowski powierzył mu tekę ministra sprawiedliwości w Rządzie Narodowym. Krzyżanowski opracował wówczas projekt organizacyjno-prawny ustroju dyktatury. Pod koniec powstania optował za dymisją i wyjazdem Tyssowskiego. Wziął udział w wydarzeniach krakowskiej Wiosny Ludów 1848 roku – stanął 29 marca na czele powstańczego Komitetu Obywatelskiego (przekształconego 6 kwietnia w Narodowy Komitet Krakowski), jednak nie odegrał w nim większej roli, zdominowany przez reemigrantów-demokratów z Francji. Zachowawczą postawą spowodował, że występowano przeciw niemu publicznie, próbowano go nawet napaść. Po zbombardowaniu Krakowa przez Austriaków podpisał 26 kwietnia 1848 roku akt kapitulacji miasta. Wykorzystując otrzymany właśnie mandat do parlamentu wiedeńskiego, usunął się z działalności w mieście, posłując w Wiedniu od lipca do września 1848 roku. Po przywróceniu przez Austriaków Rady Miejskiej wszedł w jej skład i 17 października 1848 roku został prezesem Rady, tym samym stając na czele miasta. Pod presją opinii publicznej złożył mandat, jednak gubernator Galicji Wacław Zalewski zatwierdził go na urzędzie. Kierował miastem w trudnym czasie stanu wojennego w Galicji i restrykcyjnej polityki Austriaków, był jednak oskarżany o bierność, a nadto o skłonność, jak zapisał kronikarz, do „naczelnictwa i hołdów”. Doprowadził do ukazania się dziennika „Czas”, wychodzącego nieprzerwanie przez następnych ponad 90 lat. Nigdy się nie ożenił. Zmarł 19 kwietnia 1849 roku w Krakowie. Pochowano go na cmentarzu Rakowickim.

 

Z akt Magistratu Miasta Krakowa strona tytułowa księgi wydatków miejskich w 1884 roku i strona 3 z zestawieniem
poborów Józefa Krzyżanowskiego jako prezesa Rady Miejskiej – oraz powiększenie zapisu imienia i urzędu
(Archiwum Państwowe w Krakowie, sygn. Mag II 599, s. 1, 3)
Z akt Magistratu Miasta Krakowa strona tytułowa księgi wydatków miejskich w 1884 roku i strona 3 z zestawieniem poborów Józefa Krzyżanowskiego jako prezesa Rady Miejskiej – oraz powiększenie zapisu imienia i urzędu (Archiwum Państwowe w Krakowie, sygn. Mag II 599, s. 1, 3)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności